FILM TOURISM IN TELANGANA

Posted on April 1, 2017 Updated on April 1, 2017

తెలంగాణలో ‘ ఫిల్మ్ టూరిజం’

-వారాల ఆనంద్

    సినిమా,  టూరిజం లు ఇవ్వాళ ఆసక్తికరమయిన అంశాలు. ఇటు  ప్రజలకు  అటు ప్రభుత్వాలకూ కూడా. అవి రెండూ ప్రజలకు వినోదాన్ని ఇస్తే ప్రభుత్వాలకు ఆదాయాన్నిస్తున్నాయి. అందుకే ప్రపంచమంతా ఈరోజు ఈ రెండింటి పట్లా ఆసక్తి ని చూపుతున్నాయి. సినిమా టూరిజం రెంటినీ కలిపి సమన్వయం చేసి ముందుకు తీసుకెళ్లగలిగితే ఫిల్మ్ టూరిజం అన్న కొత్త దారి ఏర్పడి ఆయా ప్రాంతాలకు ప్రాముఖ్యాన్ని మంచి ఆదాయాన్ని ఇచ్చే అవకాశం వుంది. ఫిల్మ్ టూరిజం కల్చరల్  టూరిజం లో ఒక భాగమే.సినిమాల్లో చూపించే వివిధ లొకేషన్ల పట్ల ప్రజలకు ఆసక్తి కలిగించడం ఆయా ప్రాంతాల్ని దర్శించాలనే కోరిక కలిగించడం వల్ల టూరిజం కూడా విస్తరిస్తుంది. ఈ ఫిల్మ్ టూరిజం ని ప్రధానంగా ఫిల్మ్ ప్రమోషన్ టూరిజం, ట్రావెల్ ఫిల్మ్ టూరిజం, సినిమా ప్రేరిత టూరిజం అన్న మూడు భాగాలుగా చూడొచ్చును.

   అయితే నూతనంగా ఏర్పడ్డ తెలంగాణా రాష్ట్రం లో సినిమా టూరిజం లు రెండూ బాల్య దశలోనే వున్నాయి. దశాబ్దాల వలస పాలనలో సినిమా వాళ్ళు తెలంగాణా ప్రాంతాన్ని నిర్లక్ష్యం చేసినట్టుగానే పర్యాటక రంగం లో కూడా తమ వంతు సవతి తల్లి ప్రేమను ఆచరిస్తూనే వచ్చారు.

   అదట్లా వుంచితే నూతనంగా ఏర్పడ్డ రాష్ట్రం అనేక మయిన అంశాల్లో నూతన వొరవడిని ప్రారంభించు కుంటున్నట్టుగానే  ఫిల్మ్ టూరిజం లో కూడా విలక్షణతను వినూత్నతను ప్రారంభించాల్సిన అవసరం వుంది. స్లమ్ డాగ్ మిలియనీర్, లైఫ్ ఆఫ్ పై లాంటి సినిమాల తర్వాత ప్రపంచం లోని వివిద దేశాల సినిమా రంగాలు తమ చిత్రా నిర్మాణాలకోసం  భారత దేశం వైపు చూస్తున్న పరిస్థితి వుంది. అదే రకంగా తెలంగాణ కూడా సినిమాని టూరిజాన్ని జత పరిచి ప్రోత్సహించ గలిగితే రాష్ట్రానికి పేరు ఆదాయమూ పెరిగే అవకాశం ఎంతయినా వుంది. ఇటీవలికాలంలో రుద్రమదేవి సినిమా తర్వాత వరంగల్ గురించి , గౌతమీ పుత్ర శాతకర్ణి తర్వాత కోటిలింగాల గురించి వివిధ ప్రాంతాల వాళ్ళు ఆసక్తి కనబరుస్తున్నారు. ప్రత్యేకంగా ఆ ప్రాంతాల గురించి దేశం లోని వివిధ ప్రాంతాల మిత్రులు వివ్రాల కోసం అడగడం ఆసక్తి కలిగించింది. కోటిలింగాల రెండువేళ్ళ ఏళ్లనాటి శతవాహనుల మొట్ట మొదటి రాజధానిగానూ, వరంగల్ కాకతీయ సామ్రాజ్య కేంద్రంగానూ ఇప్పటికే వినుతికెక్కినప్పటికీ సినిమాల ( అవి ఎంత అసహజంగా వున్నప్పటికీ) వల్ల పలువురి దృష్టిని ఆకర్షించడం గమనించాల్సిన అంశమే.

  ఈ క్రమంలో ఫిల్మ్ టూరిజం రంగాన్ని ప్రోత్సహించేందుకు భారత ప్రభుత్వం పలు కార్యక్రమాల్ని చేపడుతున్నది. మొట్టమొదటగా కేంద్ర పర్యాటక శాఖ ఫిల్మ్ టూరిజం ను ప్రోత్సహించేందుకు గాను రాష్ట్రాలకు ఆర్థిక సాయం అందించే ‘ మోస్ట్ ఫిల్మ్ ఫ్రెండ్లీ స్టేట్’ పథకానికి మౌలిక సూత్రాల్ని ప్రతిపాదించింది. వివిధ ప్రాంతాల నుంచి సినిమా షూటింగుల కోసం వచ్చే వారికి సహాయ కారిగా వుండేందుకు రాష్ట్రాలు నోడల్ అధికారుల్ని నియమించాల్సిందిగా కేంద్రం కోరింది. 2012 లోనే   కేంద్ర పర్యాటక శాఖ సమాచార ప్రసార శాఖ లు రెండూ ఇంక్రెడిబుల్ ఇండియా కింద ఒక అవగాహన కుదుర్చుకున్నాయి. దాని కింద జాతీయ అంతర్జాతీయ ఫిల్మ్ ఫెస్టివల్స్ నిర్వహించుకునేందుకు ముందుకు వచ్చాయి. అంతే కాదు ఇటీవలే సమాచార ప్రసార శాఖ ఫిల్మ్ షూటింగులకు సులభతర అనుమతులు ఇచ్చేందుకు  ఫిల్మ్ ఫెసిలిటేషన్ ఆఫీస్ ను ప్రారంభించింది. వివిధ అనుమతులు, టాక్స్ వెసులుబాట్లు తదితరమయిన విషయాల గురించి వివరించేదుకు ఇండియా ఫిల్మ్ కమీషన్ పేర ఒక వెబ్ సైట్ ను కూడా ఏర్పాటు చేసింది. ఇట్లా కేంద్ర ప్రభుత్వం సినిమా రంగాన్ని, ఫిల్మ్ టూరిజం ను ప్రోత్సహించే పని మొదలు పెట్టింది.

   దేశ వ్యాప్త గణాంకాలు చూస్తే దేశం లో 1200 వందలకు పైగా సినిమాల నిర్మాణమవుతున్నాయి. 600కు పైగా టీవి చానల్స్ వున్నాయి. 100 మిలియన్లకు పైగా పే ఛానళ్ళు చూసే కుటుంబాలున్నాయి. దేశ వ్యాప్తంగా సంవత్సరానికి మూడు బిలియన్ల సినిమా టికెట్లు అమ్ముడవుతున్నాయి. అదే క్రమంలో సర్వే చేస్తే తెలంగాణలో కూడా చెప్పుకోదగిన సంఖ్యలోనే సినిమా/ టీవి ప్రేక్షకులున్నారని తేలుతుంది. తెలుగుతో సహా హింది,ఇంగ్లిష్ తదితర భాషా సినిమాలు కూడా తెలంగాణాలో ప్రేక్షకాదరణ

పొందుతూనే వున్నాయి. సినిమా షూటింగుల విషయానికి వస్తే రామోజీ, సారధి, అన్నపూర్ణ, రామానాయిడు లాంటి ఫిల్మ్ స్టూడియోలు అందుబాటులో వున్నాయి. అట్లే తెలంగాణ లో లెక్కలేనన్ని చారిత్రక కేంద్రాలూ, దర్శనీయ స్థలాలూ వున్నాయి. అంటే తెలంగాణాలో వివిధ భాషా సినిమాల షూటింగులకు అనుకూలమయిన వసతులున్నాయి,  మరింత అనుకూలమయిన వాతావరణాన్ని ఏర్పాటు చేయగలిగితే రాష్ట్రం లో ఫిల్మ్ టూరిజం ఎంతో అభివృద్ది చెందే అవకాశం వుంది.

   అంతే కాదు ఔట్ డోర్ షూటింగులకు రాష్ట్ర వ్యాప్తంగా అనేక షూటింగ్ స్పాట్లు వున్నాయి.  బౌద్ధ జైన దర్శనీయ స్థలాలను చెప్పుకుంటే ధూళికట్ట, నెలకొండపల్లి, ఫణిగిరి, కొలనుపాక తదితర ప్రాంతాలున్నాయి. ప్రాచీన చారిత్రక విషయాలకొస్తే కోటిలింగాల, వరంగల్ కోట, వెయ్యిస్థంబాలగుడి, రామప్ప, నాగునూరు గుళ్ళు ఇలా ఎన్నో ప్రాంతాలున్నాయి ఇక దేవాలయాల విషయానికి వస్తే వేములవాడ, యదాద్రి, బాసర లాంటి ప్రాంతాలున్నాయి. కోటల విషయానికి వస్తే గోలకొండ తో పాటు తెలంగాణ యావత్తు పదుల సంఖ్యలో వున్నాయి. మేదక్ చర్చి, పాత బస్తి మక్కా మస్జిద్ లాంటి స్థలాలూ వున్నాయి. ఇంకా అధ్యయనం చేస్తే పలు కేంద్రాలు పర్యాటకం తో పాటు సినిమాల షూటింగులకూ ఉపయుక్తమయినవి వున్నాయి. ఇక హైదరాబాద్ సంగతి చెప్పనే అవసరం లేదు. 2015 లో ట్రావెల్లర్ మగజైన్ ప్రపంచంలో రెండవ గొప్ప నగరంగా గుర్తించింది. అనేక చారిత్రక స్థలాలతో పాటు సిటీ ఆఫ్ పెరల్స్ గా వినుతికెక్కింది.

 ఇలా ఎన్నో అవకాశాలున్న తెలంగాణలో ఫిల్మ్ టూరిజం అమితంగా పెరిగే అవకాశం వుంది. అయితే అందుకు అటు ప్రభుత్వమూ ఇటు సినిమా పరిశ్రమ పలు చర్యలు చేపట్టాల్సి వుంది. ముఖ్యంగా హైదరాబాద్తో సహా రాష్ట్రం లోని వరానగల్ కరీమంగర్ లాంటి ప్రాంతాల్లో ఫిల్మ్ పార్క్ లు ఏర్పాటు చేసుకోవాల్సి వుంది. హైదరబాద్ కు 150కిలో మీటర్ల దూరంలోని నగరాల్లో ఫిల్మ్ స్టూడియో ల ఏర్పాటుకు వసతులు అనుమతులు, సబ్సిడీలగురించి పరిశీలించాలి. ఇక సినిమాల షూటింగులకు అనువయిన ప్రాంతాల్లో టూరిజం శాఖ అన్నీ వసతులు సులభ అనుమతులూ ఇవ్వగలగాలి.  సరయిన వసతులు ఉండి రాష్ట్రంలో షూటింగులకు సబ్సిడీలూ ఇవ్వగలిగితే రాష్ట్రంలో సినిమా నిర్మాణాలు పెరిగి ఫిల్మ్ టూరిజం అభివృధ్ధి చెందుతుంది. దాంతో పాటు తెలంగాణ సినిమా ఆభివృధ్ధి గురించి కూడా కృషి చేయాల్సి వుంది. సాంకేతికంగానూ వసతుల పరంగానూ చొరవ తీసుకుంటే తెలంగాణ లో ‘ఫిల్మ్ టూరిజం’ కొత్త దారులు తొక్కుతుంది.

-వారాల ఆనంద్

9440501281